مشکلات فروشگاه ها و هایپرمارکت ها در ایران
مینا یوسفی – چرا فروشگاههای زنجیره‌ای در ایران چندان موفق نیستند؟ بیش از ۵ دهه از تولد فروشگاههای زنجیره ای در کشور می‌گذرد، اما تاکنون بسیاری از آنها همچون «کوروش» به خاطر ضررده بودن و استقبال کم مردم به تعطیلی کشیده شده‌اند و به گفته صاحبان این فروشگاه‌ها چند فروشگاهی که باقی مانده‌اند نیز با سود نه چندان قابل توجهی به فعالیت ادامه می‌دهند.
در دو سال گذشته هم مسوولان دولتی وعده‌های زیادی برای ساماندهی و تاسیس فروشگاه‌هایی با پشتوانه قوی داده‌اند، اما هنوز در بر همان پاشنه قدیم می‌چرخد.
در سال ۱۳۲۸ بود که تجربه‌های جهانی به ایران رسید و نخستین فروشگاه زنجیره‌ای با نام تعاونی مصرف سپه آغاز به کار کرد. بعدها فروشگاه کوروش نیز در سال ۱۳۵۰ شمسی راه‌اندازی شد و با ادامه این روند فروشگاههای جدیدتری با نام‌های شهر و روستا، کوثر، رفاه، شهروند و… در ایران راه‌اندازی شدند.
اما با وجود گذشت بیش از ۵۰ سال هنوز این فروشگاه‌ها آنچنان که باید به قدرتی جدی در بازار تبدیل نشده‌اند و از سویمشتریان آنچنان جدی نگریسته نمی‌شوند. به نظر می‌رسد فروشگاههای زنجیره‌ای یا به طور کلی صنعت خرده‌فروشی در ایران دست به گریبان مشکلاتی است که مانع پیشرفت خدمات توزیعی نوین شده است.به گفته کارشناسان، راه‌اندازی یک مجموعه فروشگاه زنجیره‌ای، بسیار سرمایه بر است و به زیرساخت‌های زیادی نیاز دارد، اما در عین حال از یک سو اشتغال زا و از سوی دیگر موجب تضمین فروش محصولات تولیدکنندگان داخلی می‌شود. علاوه بر آنکه نیازهای مردم را نیز بهتر پوشش می‌دهد.
یک مدرس دانشگاه در این مورد می‌گوید: در ایران بیش از ۳ میلیون واحد صنفی وجود دارد که می‌توانند اشتغال زایی پایدار و مولدی را ایجاد کنند. به گفته امیر اخلاصی که در رشته مدیریت بازاریابی تدریس می‌کند، ۴۲ مورد شغل مختلف در زمینه خرده‌فروشی وجود دارد که از بستر‌های مناسب برای ایجاد اشتغال با ثبات به حساب می‌آید. شاید از همین رو است که طی چند سال گذشته مسوولان دولت به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت بارها برنامه‌های مختلفی را برای گسترش فروشگاههای زنجیره‌ای اعلام کرده‌اند، اما هنوز این برنامه‌ها به نتیجه نرسیده است.
آن طور که فعالان عرصه خدمات خرده‌فروشی می‌گویند: عمده دلیل پیشرفت کند این صنعت در ایران بی‌رغبتی سرمایه‌گذاران به مشارکت در راه‌اندازی فروشگاههای زنجیره‌ای است. در واقع از آنجایی که بازگشت سرمایه و سود این بنگاه‌ها هنوز آنچنان مطمئن نیست سرمایه‌گذاران راه‌های دیگر کسب و کار را به فروشگاه داری ترجیح می‌دهند.
علاوه بر این هزینه بالای ملک، ضعف تولیدکنندگان در تامین کالاهای مورد نیاز فروشگاه‌ها و ناآشنایی فعالان به روش‌های نوین فروشگاه‌داری از دیگر دلایل اصلی شکست تجربه فروشگاههای رنجیره‌ای در ایران است.
ملک و زمین گران
