اصول مکان یابی فروشگاهی (store location)
مقدمه :
برنامه ریزی مکانی ، به ساماندهی نقاط توزیع فروشگاهها وترتیب قرارگرفتن ومراکز توزیع به منظور رفاه و آسایش مصرف کنندگان می پردازد
یکی از معیارهای اساسی و مهم در موفقیت یک فروشگاه ، موقعیت آن است . زیر یک موقعیت مناسب ، علاوه بر اینکه خدمات رفاهی قابل توجهی را برای مشتری ایجاد مینماید ، اهمیت ویژه نیز از لحاظ میزان فروش ، برای فروشگاه دارد .
اتخاذ تصمیم در خصوص موقعیت فروشگاه بسیار مهم است ، زیر ا تغییر دادن محل فروشگاه ، یا بسیار مشکل است و یا زیان بالایی به همراه دارد اگر فروشگاه در خصوص قیمت گذاری و تامین کالاها دچار اشتباه و مشکل شود این معضل قابل جبران است ؛ اما اگر چنین اشتباهی درخصوص انتخاب محل و موقعیت فروشگاه صورت پذیرد جبران آن بسیار دشوار و پر هزینه خواهد بود
تصمیم گیریی در مورد محل و موقعیت فروشگاه به سه عامل اصلی و اساسی زیر بستگی دارد :
1- مشتریان (Customers)
2- محیط عمومی شهر (Generad area)
3- محل اختصاصی فروشگاه (specific site)
موقعیت فروشگاه و مشتری :
بزرگترین عامل تعیین کننده در موقعیت ایده آل یک فروشگاه هدف بازار آن فروشگاه است بطور مثال اگر هدف بازار آسایش و رفاه مشتری باشد ؛ بنابر این ، در انتخاب محل فروشگاه باید به رفاه و آسایش مشتری ، توجه ویژه ای نمود
در واقع آنچه آسایش مشتری محسوب می شود ، بستگی به نیاز و توقع مشتری از فروشگاه دارد که این آسایش ازدیدگاه مشتریان متفاوت است ، که البته می توان با تحقیق برروی خواسته های مشتریان، به یک نیاز سنجی واقعی رسید و سپس با تحلیل شاخص های مورد نظر ، به یک جمع بندی مناسب و واقعی برای احداث فروشگاه دست یافت ؛
به طور مثال ، عوامل ( کیفیت – خدمات – سرویس های رفاهی – پارکینگ و .....) می تواند تامین کننده خواسته مشتری باشد .
موقعیت فروشگاه و محیط عمومی شهر :
عوامل تعیین کننده محیط عمومی شهر در جهت تصمیم گیری موقعیت فروشگاه ، عبارت از :
الف ) تجزیه ئتحلیل ناحیه تحت پوشش
ب) تعیین پتانسیل فروش در سطوح مختلف شهر
ج) انتخاب محل فروشگاه ، متناسب با اهداف بازار
تجزیه و تحلیل ناحیه تحت پوشش:
تجزیه وتحلیل ناحیه تحت پوشش ، با مسائل جغرافیایی بسیاری در ارتباط است . عوامل موثر واساسی براندازه و شکل ناحیه تحت پوشش ؛عبارت اند از:
1- جاذبه های تجاری مرکز خرید که شامل :
1. اشکال فروشگاههای بزرگ
2. تنوع وجداسازی کالاهای پیشنهادی
3. نحوه تحویل کالا و سایر خدمات خرده فروشی
4. اعتبار و شهرت خرده فروشی های بزرگ و عمده
5. تسهیلات بانکی
6. تسهیلات پارک اتومبیل
7. محدودیتهای ترافیکی
2- جذابیت های اجتماعی تفریحی
3- توزیع و پراگندگی جمعیت
4- میزان رشد و تراکم جمعیت
5- الگوی مصرف منطقه و شهر
6- بعد مسافت برای دسترسی به فروشگاه
7- خطوط حمل و نقل ( جاده ، سیستم ریلی ، اتوبوس و .........)
8- میزان دسترسی به وسایل ارتباط جمعی ( روزنامه ، کتاب ، مجلات ، رادیو وتلویزیون و.........)
9- میزان استفاده از وسایل نقلیه شخصی
10-سایر مراکز خرید رقیب در نزدیکی بازار هد ف
11-مکان شناسی طبیعی از سطح بازار
v سطوح تجاری :
سطوح تجاری ، سطوحی هستند که به وسیله مغازه های کوچک ، مغازه های شخصی و سوپر مارکت ها بازار راتشکیل می دهند که بیشترین و عمده ترین تاثیر برروی اندازه ناحیه تحت پوشش توسط سطوح تجاری شخصی معین می گردد
عوامل محلی، تاثیر قابل ملاحظه ای بر موقعیت فروشگاه میگذارد که این عوامل ، عبارتنداست از:
1- ارتباط محل سایت با مرکز خرید اصلی و همچنین ناحیه تحت پوشش
2- میزان دسترسی به موقعیت فروشگاه ( site)
3- توانایی و قدرت رهگیری تجاری ، مانند قرارگرفتن فروشگاه در مسیر عبور عابرین
4- جذابیت های محیطی
5- هماهنگی و متناسب بودن باسایر فعالیت های تجاری محل ، ( بورس )
6- شناسایی و ارزیابی فروشگاههای رقیب از لحاظ موقعیت اندازه و شکل و ویژگیها و توانمندی ها
v شرایط اختصاصی محل فروشگاه :
پس از ارزیابی شرایط و عوامل عمومی موقعیت فروشگاه به این شاخص های اختصاصی باید توجه نمود :
الف ) متناسب بودن محل فروشگاه با هدف
ب ) تناسب اجاره بها و یا قیمت خرید زمین که در این صورت هزینه های سنگینی به مجموعه تحمیل نمی شود
ج) هماهنگی و تناسب محل از لحاظ سمت ، جهت و اندازه محل فروشگاه که میتواند برروی تقویت و یا تضعیف فروش موثر باشد
v تحقیقات در محل و موقعیت فروشگاه (site research)
به منظور کنترل نهایی و تعیین کارایی محل فروشگاه پیشنهادی ، عوامل و شاخص های تکمیل که باید مورد توجه قرارگیرد عبارت اند از:
1- تعداد جمعیت عابر پیاده و وسایل نقلیه که از نزدیک محل فروشگاه در مقایسه با موقعیتهای مشابه تردد میکنند
2- محل فروشگاه باید متناسب باسایر مشاغل در محدوده مورد نظر باشد
3- چهره و نمای محل فروشگاه باید با دپارتمان های فروشگاه متناسب باشد
4- تخمین و برآورد فرو ش کل در یک واحد خرده فروشی جدید
5- درصد سهم بازار از طریق فروشگاههایی که از لحاظ اندازه و کیفیت در ناحیه تحت پوشش مشابه می باشند
6- سهم رقبا به وسیله اندازه گیری شاخص هایی چون اندازه خالص سطح فروش تعداد فروشنده های تعداد صندوقها و تنوع کالا و قیمت کالاها به روش قیاسی مشخص گردد
7- برای آگاهی سرمایه گذار از میزان بازگشت سرمایه باید سود ناویژه برای هر بخش از کالاها تخمین و برآورد گردد
8- شناسایی ترکیب کالاها و محصولات بر اساس الگوی مصرف در ناحیه تحت پوشش
9- بر آورد هزینه های سرمایه ای شامل هزینه های ساختمانی هزینه های اقلام سرمایه ای و ثابت
10-برآورد هزینه های عملیاتی و سود خالص
- ۱۶۸ نمایش