بهشت خرده فروشان

خرده فروشی چگونه درجهان رونق می گیرد؟/ بهشت خرده فروشان

صنعت خرده فروشی در آسیا به طور متوسط سالانه 9 درصد رشد را تجربه می‏ کند و ارزش آن اکنون به 1 هزار میلیارد دلار رسیده​است .

 نسل جدیدی از فروشگاه های بزرگ خرده فروشی در حال ظهور است که می توانند نگرش مصرف کننده نسبت به خرید را تغییر دهند. برای درک بهتر روند فعلی، شناخت آنچه در جهان در حال توسعه درباره صنعت خرده فروشی می‏گذرد، اهمیت دارد. خبر آغاز به کار فروشگاه های بزرگ از گوشه کنار پایتخت و دیگر شهرهای بزرگ کشور شنیده می‏شود. در حالی که بزرگترین خرده فروشی جهان یعنی وال مارت نمی‏تواند از بازار ایران سهم ی‏ببرد، چرا که شرکتی آمریکایی است، رقبای اروپایی آن چشم به جیب مصرف کننده های ایرانی دوخته اند. البته این توجه تنها مختص ایران نیست، بلکه فروشگاه​های زنجیره​ای جهان، به خصوص پس از بحران مالی سال 2008، بازارهای آسیایی را مکان مناسبی برای توسعه خود یافته اند و با توجه به روند رو به رشد اقتصادهای آسیایی و  این قاره پهناور طی یک دهه آینده اصلی ترین هدف شرکت های خرده فروشی خواهد بود.

صنعت خرده فروشی در آسیا به طور متوسط سالانه 9 درصد رشد را تجربه می‏ کند و ارزش آن اکنون به 1 هزار میلیارد دلار رسیده​است و انتظار می‏رود که تا سال 2020 ارزش آن به بیش از دو برابر میزان فعلی برسد. حتی در دوران رکود مالی جهانی اخیر نیز آسیا جزو معدود مناطقی بود که بازار خرده فروشی در آن رشد کرد. به همین خاطر نیز خرده فروشی های جهانی تمرکز بیشتری را معطوف به تمرکز خود در بازارهای آسیایی کرده اند. وال مارت (Wal-Mart) و تسکو (Tesco) برنامه​ هایی را برای توسعه سریع خود در آسیا تدارک دیده​اند. البته جای تعجبی هم نیست چرا که طبق پیش بینی​ها، در سال 2014 سود خالص بخش خرده فروشی در بازارهای آسیایی به 8.5 هزار میلیارد دلار خواهد رسید. رشد روز افزون طبقه متوسط در کشورهای در حال توسعه آسیایی باعث شده که توجه مصرف کنندگان به برندهای خارجی جلب شود. مصرف کنندگانی که تا دیروز انتخاب​هایشان محدود به تولیدکنندگان داخلی بود، امروز با دانمه وسیعی از محصولات خارجی مواجه شده اند که توانایی خرید آن ها را نیز پیدا کرده اند. به همین خاطر پیش بینی شده است که طی سال های پیش رو، میانگین رشد خرده فروشی در آسیا، 2 تا 3 درصد بیشتر از رشد جهانی آن باشد.

 

مدت ها پیش از آنکه برندهایی مانند لویی ویتون، شنل و تیفانی پا به چین بگذراند، توان بالقوه این کشور برای تبدیل شدن به سرزمین خریداران کشف شده بود. در سال 1840 که بازرگان انگلیسی نوشته است: "اگر ما می‏توانستیم چینی ها را متقاعد کنیم که تی شرت هایی که فقط 30 سانتیمتر بلندتر هستند را بپوشند، آن گاه کارخانه های لانچشر باید شبانه روز کار می‏کردند." در حالی که سال هاست دیگر کارخانه های لانچشر تعطیل شده اند، اکنون مصرف کنندگان چینی نه فقط لباس، بلکه تقریبا برای خرید هر محصولی اشتیاق نشان می‏دهند. در سال 2013 فروش شرکت هوگو باس (Hugo Boss) در شهرهای بزرگ چین نسبت به سال پیش از آن، 73 درصد رشد کرده است. چنین داستانی کم و بیش برای دیگر برندهای لوکس جهان نیز صدق می‏کند. بربری (Burberry) رشد فروش خود در سال گذشته را مدیون چینی هاست. لویی ویتون (Louis Vuitton) نیز که زمانی بخشی قابل توجهی از فروش خود را از بازارهای ژاپن کسب می‏کرد اکنون حضور خود در چین را توسعه می‏دهد. طبق پیش بینی ها، بازار کالاهای لوکس در چین سالانه 18 درصد رشد خواهد کرد و در سال 2015 به 27 میلیارد دلار خواهد رسید. البته این رشد بازار تنها محدود به کالاهای لوکس نیست، ارزش بازار خواروبار  در چین از 597 هزار میلیارد دلار در سال 2013 به 1000 هزار میلیارد دلار در سال 2015 خواهد رسید. شاید به همین خاطر باشد که تقریبا تمامی‏خرده فروشی های بزرگ جهان مانند وال مارت آمریکایی و کرفور فرانسوی تلاش دارند تا کاهش فروش خود در کشورهای توسعه یافته را از طریق اقتصادهای نوظهور و به خصوص چین جبران کنند. البته در این میان خرده فروشی های داخلی نیز بیکار ننشسته اند. در کشورهای در حال توسعه، خرده فروشی های بزرگی ایجاد و رشد کرده اند تا بتوانند با رقبای خارجی به رقابت بپردازند.

جدول بزرگترین خرده فروشی های بومی‏در برخی از اقتصادهای در حال توسعه

نام کشور	نام خرده فروشی	نوع فعالیت
چین	بالیان	فروشگاه های بالیان در واقع سوپرمارکت های بزرگ هستند
هنگ کنگ	واتسون	علاوه بر کلیه مایحتاج روزانه، می‏توان وسایل الکترونیکی و کالاهای دارویی را نیز از آن تهیه کرد
روسیه	X5	تنوع اجناس این فروشگاه به حدی است که از محصولات یک سوپرمارکت تا لوازم منزل را می‏توان در آن یافت
ترکیه	میگروس	-

 
منبع: آرش پور ابراهیمی- خبر آنلای
 

تلاش برای افزایش سهم فروشگاه های زنجیره ای در نظام توزیع

فروشگاه های زنجیره ای به عنوان یکی از کارآمدترین روش‌های نظام توزیع در همه کشورهاست، با این وجود سهم این صنعت مدرن در اقتصاد کشورمان  به دلایل مختلف که مهمترین آن مقاومت‌ از سوی نظام سنتی نابهره‌ور بوده ناچیز است.
فروشگاه‌های زنجیره‌ای و هایپرمارکت‌ها به اعتقاد کارشناسان  فاصله بین تولیدکننده و عرضه‌کننده را کاهش و هزینه‌ها را به‌حداقل و حد معقول می‌رساند. از سویی دیگر به دلیل آسان شدن نظارت بر این فروشگاه ‌ها امکان گرانفروشی نیز به حداقل می‌رسد.  با این وجود همچنان شاهد جای خالی این سیستم در نظام توزیع کشور هستیم.  در حال حاضر یک میلیون و 200 هزار خرده‌فروشی در سطح کشور وجود دارد و در این میان سهم شعبه فروشگاه‌ زنجیره‌ای تنها 2450 شعبه است. در این شرایط خبرها حاکی از این است که افزایش سهم فروشگاه های زنجیره ای در دستور کار قرار گرفته شده است. یدالله صادقی، معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزیر صنعت روز گذشته با بیان اینکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای بهره‌وری در نظام توزیع را بالا می‌برد، گفت: «رویکرد ما این است که سهم این فروشگاه‌ها در نظام توزیع افزایش یابد و سند توسعه آن هم در حال تدوین است.»
وی در اولین گردهمایی اتحادیه‌های کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای با اشاره به لزوم  گسترش این صنعت و با بیان اینکه توسعه آن به نفع تولیدکننده و مصرف‌کننده و همه ذینفعان است گفت: «در حال حاضر مهمترین چالش در زمینه توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای مقاومتی که در شهرستان‌ها و به ویژه شهرستان‌های دارای جمعیت کم است و این مقاومت از سوی سوپرمارکت ها و خواروبارفروشی‌ها است. »
به گزارش خبرگزاری‌ها، صادقی با اشاره به اینکه یک میلیون و 200 هزار خرده‌فروش در سطح کشور وجود دارد، گفت: «این نظام توزیع موجود، بهره‌وری کمتری نسبت به فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارد و با قیمت بیشتری کالا را عرضه می‌کند، در حالی که فروشگاه‌های زنجیره‌ای با 10 تا 15 درصد کمتر کالا را به دست مصرف‌کننده می‌رسانند. »
معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزیر صنعت با اشاره به نابهره‌وری نظام خرده‌فروشی گفت: «با این وجود نگرانی‌هایی بابت از بین‌رفتن فرصت‌های شغلی در این سیستم وجود دارد.» به گفته او اگر معدل هر واحد صنفی را 5/2 نفر اشتغال در نظر بگیریم 3 میلیون نفر شاغل در واحدهای صنفی توزیع کار می‌کنند که هیچ دولتی نمی‌تواند، به آن بی‌اعتنا باشد.
از سویی دیگر علی فاضلی، رییس اتاق اصناف ایران نیز با اشاره به‌مقاومت‌های غیرعلمی در توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای گفت: «اتاق اصناف تهران، توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای را در صدر برنامه‌های خود قرار داده است.»
وی در اولین گردهمایی اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای با بیان اینکه وضعیت اقتصادی خیلی مطلوب نیست گفت: «فروشگاه‌های زنجیره‌ای سهم ناچیزی در اقتصاد دارند و تلاش داریم تا سهم آنها را در تأمین و توزیع افزایش دهیم.»
امیرخسرو فخریان، رییس اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز در این باره با بیان اینکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای منجر به کاهش هزینه‌های تولید تا مصرف می‌شود، گفت: «این فروشگاه‌ها سهم 10 تا 15 درصدی در کاهش قیمت‌ها دارد.»
سند توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در شرایطی تدوین شده است  که براساس آمار اخیر مؤسسه جهانی مک‌کنیزی بخش خرده‌فروشی در ایران در افق 2035 رشد یک‌هزار میلیارد دلاری در اقتصاد خواهد داشت و رشد بازار خرده‌فروشی از 128 به 400 میلیارد دلار می‌رسد که گزارش به اقتصاد دانش‌بنیان لازمه این مهم است.
کارشناسان و فعالان اصناف توجه به توسعه این صنعت را در شرایط کاهش درآمدهای نفتی ضروری دانسته و توجه به گسترش این فروشگاه‌ها را عاملی مهم برای اجرای اقتصاد مقاومتی در کشور عنوان می‌کنند.

گفتگو خواندنی با متخصص خرده فروشی و فروشگاهی

خریدهای روزانه و خوراکی مردم، بخش جدائی ناپذیر زندگی آنها به حساب می آید. هر فرد، هر چقدر هم ناتوان، ممکن است از مخارج پوشاک خود بزند، اما از خورد و خوراک، هرگز! این روزها سوپرمارکت ها و فروشگاههای خرده فروشی به قدری پیشرفت داشته اند که محصولات خود را به صورت آنلاین به فروش برسانند؛ با این وجود، مشتریان هنوز به خرید حضوری و گشت زدن میان قفسه های مواد خوراکی علاقه نشان می دهند. اینها تنها بخشی از نقطه نظرات  PHIL LEMPERT، متخصص بازاریابی محصولات خرده فروشی می باشد.
PHIL LEMPERT، مدرس بزرگ بازاریابی، خالق سایت اینترنتی SupermarketGuru.com، سخنران حرفه ای در زمینه فروشگاههای خرده فروشی و سوپرمارکت، خبرنگار افتخاری و نویسنده کتاب های پر فروش بازاریابی نظیر: Being the Shopper؛ بر این باور است که استفاده صرف از تکنولوژی بدون حضور انسان و مدیریت صحیح، نتیجه ای جز شکست برای خرده فروشان به ارمغان نخواهد آورد.
خواننده بخشی از گفت و گو با PHIL LEMPERT در خصوص روشهای فروش و پیش بینی های وی درباره صنایع خوراکی و خرده فروشی  باشید:
 
جایگاه و تغییرات صنعت خرده فروشی در دنیای امروز را شرح دهید:
Lempert: فروشگاه ها، همان فروشگاه های سابق هستند که ما می شناسیم، اتفاق، انقلاب یا تکامل چندانی در آنها رخ نداده است. شاید تنها ظاهر آنها تغییر کرده باشد؛ شیک و امروزی شده باشند یا حتی به صورت آنلاین کالا بفروشند! در هر صورت همان فروشگاه های قدیمی هستند با لیستی طولانی از محصولات ریز و درشت؛ که باز هم به خواسته اصلی مشتریان خود توجهی نمی کنند. شاید به همین دلیل است که مردم نیز این تغییر را در رفتار خود داشته اند: به جای سر زدن به یک فروشگاه، هر بار به فروشگاه جدیدی، قدم می گذارند!

منظور شما این است که دوره خرید از یک فروشگاه سر آمده؟ و مردم به دنبال کشف و تجربه مکان های جدید برای خرید هستند؟
خیر! مشتریان به دلیل بی توجهی به خواسته های آنان، در هر بار خرید، به دنبال مکان بهتری می گردند. در غیر این صورت چه دلیلی دارد، خرید خود را از فروشگاه های مختلف انجام دهند؟! برای مثال، خواسته واقعی مشتریان این است که فروشنده به جای عرضه 100 برند از یک محصول، به ارائه 10 برند برتر از آنها اکتفا نماید. و این نکته ای است که 90% از خرده فروشان عکس آن را باور دارند! آنها تصور می نمایند، هر چه دامنه تنوع یک محصول بالاتر باشد، انتخاب برای مشتری بهتر خواهد بود؛ در صورتی که اینگونه نیست.
یا خواسته دیگر مشتریان این است که فروشگاه ها، متصدی و صندوق های بیشتری داشته باشند تا وقت خود را در صف های طولانی پرداخت، تلف نکنند.
 
خرده فروشان، چگونه خود را با  روند تغییرات هماهنگ می کنند؟
چه سؤال خوبی! برخی از خرده فروشان تیزهوش، سریعاً این روند تغییرات را حس کرده اند و خود را مطابق با آن پیش می برند. اما برخی دیگر کاری به این تغییرات ندارند! و تنها کار خودشان را انجام می دهند. آنها می گویند که استراتژی ما در انبارهای بزرگ و فروش ارزان است! اینها همان کسانی هستند که هیچگاه در صنعت خود، سرآمد نمی شوند.
اگر شما به گرایش غالب مردم توجه کنید، متوجه می شوید که مردم به فروشگاه های کوچکتر علاقه بیشتری نشان می دهند؛ این همان نکته ای است که Walmart به خوبی درک کرد و توسعه فروشگاه های خود را به سمت مکانهای کوچکتر برد. مردم نمی خواهند که بیش از نیمی از روز را به خرید مایحتاج  خود بگذرانند. آنها تنها می خواهند خرید خوبی داشته باشند و در کمترین زمان ممکن، بهترین محصولات را  تهیه کنند.
 
این روزها، یک فروشگاه بزرگ خوارو بار فروشی چگونه از نیازها و خواسته های مشتریان خود با خبر می شود؟
مدل قدیمی آن است که بگویید: من می خواهم صدها زنجیره در سطح شهر یا کشور داشته باشم و در تمامی فروشگاه ها، محصولات یکسانی را به فروش برسانم. همه ما خوب می دانیم که این روش دیگر جوابگو نخواهد بود. نیازها و خواسته های افراد از این سر شهر تا آن سر شهر، متفاوت است چه رسد به یک کشور! تکنولوژی پیشرفت کرده است و دسترسی به آن تقریباً برای همه فراهم می باشد؛ با یک تحقیق بازار ساده، می توانیم از وضعیت معیشتی و نوع خرید و خواسته های افراد هر محل با خبر شویم. با این روش به جای ارائه محصولات یکسان در فروشگاه ها، با توجه به اقلیم هر فروشگاه،  با حفظ درصدی مشخص از کالاهای یکسان، محصولاتی متفاوت عرضه خواهید کرد.
در صورتی که به خواسته های واقعی مشتریان خود توجه کنید؛ مطمئن باشید که  حساسیت  به قیمت در اولویت دوم آنها قرار می گیرد.

در این صورت، خرده فروشان از چه ابزارهایی برای تشخیص این تفاوت ها استفاده می کنند؟
اول آنکه: هیچ جایگزینی برای حضور در فروشگاه ها و پرسیدن سؤالهای مستقیم از مشتریان در این باره وجود ندارد. دوم: برنامه ریزی و اجرای برنامه های وفاداری است؛ به دست آوردن داده و اطلاعات واقعی از مشتریان وفادار و همیشگی، ارزشمندترین سرمایه شما برای پیش بینی آینده کسب و کارتان است. این اطلاعات با هیچ ارزش دیگری قابل مقایسه و معاوضه نیست! البته این نکته را خاطر نشان سازم که از افزودن اعتبار به برنامه وفاداری خود دریغ نکنید. اجرای یک برنامه وفاداری، هم به نفع مشتریان شما است و هم به نفع خود شما. یک جاده دو طرفه! یک بازی برد –  برد!
سوم، آموزش کارکنان بخش فروش برای ارتباط با مشتریان و گوش دادن به خواسته های واقعی آنها است. کارکنان شما با یک آموزش ساده و کاربردی قادر خواهند بود، علاوه بر برطرف نمودن خواسته مشتریان در لحظه، از روند نیازهایی که فروشگاه شما از ارائه آنها معذور بوده است، مطلع شوند. شاید برخی از مشتریان شما به ترکیبات نانی بدون گلوتن احتیاج داشته باشند و شما از آنها بی خبر باشید! از این طریق شما به خوبی با نیاز های واقعی مشتریان خود رو به رو خواهید شد.
 
فروشگاه های خرده فروش آنلاین زیادی،  نظیر Amazon.com در حال رشد و شکل گیری هستند؛ با این حال خرده فروشان حضوری چگونه می توانند با آنها به رقابت بپردازند؟
بگذارید با یک مثال شخصی این مسأله را بیان کنم. من برای دو هفته در شهر نیویورک اقامت داشتم، برای انجام خریدهای روزانه، از یک کارت تخفیف به نام Instacart استفاده کردم که دسترسی با تخفیف به محصولات خوراکی و روزانه دو فروشگاه بزرگ خرده فروشی را برایم فرآهم آورده بود. در یکی از روزها، به فروشگاه اول مراجعه کردم، در آنجا روی تابلویی زیبا نوشته شده بود که محصولات خرده فروشی تا یک ساعت آینده و محصولات خوراکی تا دو ساعت آینده در اختیار مشتریان قرار می گیرد. برای همین به فروشگاه بعدی مراجعه کردم و در آنجا هم با همین صحنه رو به رو شدم! بعد از یک ساعت به فروشگاه اول بازگشتم؛ اما متأسفانه خبری از اقلام مورد نیاز من نبود! آنها به من گفتند که فردا مراجعه کنم! در ابتدا از روند اطلاع رسانی زیبا و مخصوص هر دو فروشگاه لذت بردم. چراکه به شیوه ای جذاب و تحسین برانگیز، موجودی کالاهای خود را به مشتری اعلام می کردند. اما با گذشت ساعتی و مشاهده عدم صداقت فروشگاه، کل روش برایم زیر سوال رفت! من عاشق Instacart هستم. اما با تجربه ای که داشتم، فکر نکنم دیگر آن را تهیه کنم!
مشتریان شما به صداقت و واقع گرایی، بیش از هر چیزی نیاز دارند. خوبی سایتهای اینترنتی در این است که در این یک مورد با شما با صداقت کامل برخورد خواهند کرد. اما خرده فروشان حضوری نه! آنها برای جلب شما از هر ترفند جذابی استفاده می کنند؛ اما به فکر راستی گفتار خود نیستند. به نظر من، مشتریان هم به خرید آنلاین نیاز دارند و هم به خرید حضوری! هیچکدام بر دیگری ترجیح ندارد.
 
نقش بازاریابی و برنامه های وفاداری در این میان چیست؟
شما نیازمند آن هستید که ببینید موقعیت و شرایط مناسب با هر شیوه توزیع چگونه است و این امکانی است که یک برنامه وفاداری با اطلاعات دقیقش برای شما فراهم می آورد. اینکه مشتریان شما برای خرید یک قلم مخصوص کالا ترجیح می دهند حضوری خرید کنند یا نه؟
 
بگذارید جزئی تر وارد بحث شویم؛ فرصتهای ویژه خرده فروشان در فروشگاه های حضوری چیست؟
درک روابط انسانی و فرد به فرد؛ مهم رین ویژگی جداکننده خرده فروشان حضوری از آنلاین می باشد. توجه و تأکید بر این ویژگی و برآوردن آن به بهترین وجه ممکن و ارائه تجربه ای بی نظیر برای مشتری، فرصت ویژه پیش روی خرده فروشان حضوری است. برای مثال، فروشندگان در چند فروشگاه، این آموزش را دیده اند، در صورتیکه مشتریان نظر آنها را درباره خرید نوع خاصی از کالا جویا شوند، نمونه هایی برای مزه و امتحان کردن، در اختیار آنها قرار دهند تا انتخاب بهتری داشته باشند. امکانی که در خرید اینترنتی برای مشتریان فراهم نیست و فروشندگان این چند فروشگاه، به خوبی به این نکته آگاه بوده و هستند. البته منظور من دنبال کردن مشتری و ارائه به زور محصول به آنها نیست! (چراکه این روش عکس جواب می دهد).
 
بزرگترین اشتباهی که خرده فروشان در اجرای برنامه های وفاداری خود مرتکب می شوند، چیست؟
عدم شناخت کافی از مشتریان. هیچ راهی برای موفقیت برنامه وفاداری شما وجود ندارد، تا زمانی که شما از مشتریان و خواسته های واقعی آنها اطلاعی نداشته باشید. برخی از خرده فروشان نیز این تفکر ابتدایی و کودکانه را دارند که اجرای یک برنامه وفاداری یعنی، ارائه تخفیف! این تفکر اشتباه است!!
خرده فروشانی هستند که با اجرای یک برنامه وفاداری جذاب، من را درگیر فروشگاه خودشان کرده اند. برای روز تولدم هدایای شگفت انگیزی در نظر می گیرند، نظرات من را در حوزه های مختلف جویا می شوند، برنامه های تفریحی برایم در نظر می گیرند و در کنارش تخفیف هم می دهند. تخفیف، جزئی از یک برنامه وفاداری خوب است نه همه آن و نه اولویت اول برنامه!
 
در آخر، کمی هم از  پیش بینی های خود در حوزه خرده فروشی و خوراکی سال 2016، بگویید.
آنچه که من می بینم این است که، طی سال آتی، حرکت خرده فروشان از الگوی آسودگی و فراهم آوردن امکانات، به سمت حفظ و جلوگیری از خروج مشتری خواهد بود. این نکته بیشتر در مورد ارائه خدمات فروشگاه ها به مشتریان صدق می کند.
به همین منظور داشتن نیروهای تحصیل کرده و دوره دیده در فروشگاه ها الزامی به نظر می رسد. فروشندگانی که آموزش دیده اند تا از طرف و بنا بر خواسته منِ مشتری به خرید روند. من به فروشنده ای نیاز دارم که بهتر از من شیر و هندوانه انتخاب کند و از روند سلامت و نوع تغذیه من آگاه باشد. در غیر این صورت برای چه هزینه می کنم؟!
 
 
moshtarinews.com